راهبان بودائی، به مدت بیش از ۸۰۰ سال، از ماچا به عنوان یک نوشیدنی جهت مراقبه و مدیتیشن استفاده می‌کردند. ماچا بسیار خاص بوده و تنها تعداد کمی از کشاورزان در کل ژاپن، دانش گسترده مورد نیاز برای تولید ماچا را دارا هستند. برگ های ماچا به آهستگی و در سایه رشد می کنند. برگ های تازه دستچین شده و خشک می گردند و سپس به وسیله آسیاب های خاص گرانیتی به شکل پودر بسیار نرم و سبز یشمی رنگ تبدیل می شوند. نتیجه این فرایند یک فنجان پر از ماچای منحصربه فرد و غنی از آنتی اکسیدان و آمینو اسید و دیگر مواد مغذی می باشد.
برداشت ماچا
ماچا در آغاز ماه می برداشت می‌شود. برگ‌های سبز تازه‌ی گیاه به طور سنتی-حتی امروزه- با دست برداشت می‌شوند. برگ‌ها پس از آنکه برداشت شدند، بلافاصله در کارخانه ی Aracha اصلاح می‌شوند (اولین مرحله پالایش). این فرآیند اصلاح کردن، آغاز سفر طولانی تبدیل برگ‌ها به پودر ماچا است.
ابتدا، برگ‌های گیاه به دقت بخار پز می‌شوند که این کار تخمیر را متوقف می‌کند، برگ‌ها را تازه نگه می‌دارد و ترکیبات مغذی را حفظ می‌کند. سپس برگ‌ها از طریق یک خشک کن با گرمای حدود ۱۸۰ درجه سانتیگراد خشک می‌شوند. دما و زمان خشک کردن به شرایط آب و هوایی منطقه بستگی دارد. پس از این فرآیند، برگ‌های خشک شده تنها ۲۰ درصد وزن اولیه‌ی خود را دارند. برگ‌ها بعد از اولین پالایش به “آراچا” که به معنی “چای خشن” است، تبدیل می‌شوند.
تاریخچه ماچا
ماچا از زمان‌های قدیم توسط راهبان بودایی استفاده شده بود. راهبان از گیاهان مختلف برای درمان‌های طبیعی استفاده می کردند. به دلیل آنکه، چای از زمان کشف، به عنوان دارو شناخته شده بود، برای راهبان بودائی امری طبیعی بود که آن را پودر کنند زیرا آن ها دیگر گیاهان را نیز برای بدست آوردن داروهای سنتی چینی پودر می کردند. به دلیل خواص دارویی چای سبز برگ های ماچا به شکل پودر تبدیل می شدند تا به عنوان دارو قابل استفاده شده و جهت التیام زخم ها نیز استفاده گردد. اینگونه ماچا به شکل کنونی متولد شد.
در سال ۱۱۹۱ استاد ژین ایده جدید و انقلابی ماچای نوشیدنی را از چین به ژاپن آورد و توسط ایسای چینی در ژاپن کاشته شد. ایسای در کتاب خود می نویسد ”ماچا بهترین دارو و آرام بخش بوده و توانایی تعادل بخشیدن و آرامش دادن به زندگی را دارد. ماچا باعث طول عمر شده و هرجا که ماچا استفاده می شود زندگی نیز وجود دارد.” از این زمان به بعد ماچا به عنوان داروی جادویی راهبان بودایی شناخته شده است. به مدت چندین قرن ماچا به عنوان داروی مخفی و اسرار آمیز در دست طبقه اشراف زادگان ژاپن شناخته می شد.
کیفیت ماچا
کیفیت ماچا تقریباً به طور کامل به کیفیت گیاه اصلی، یعنی تنچا، بستگی دارد. عواملی از جمله، منطقه، شرایط جغرافیایی ناحیه‌ی رشد گیاه (اراضی پست، مرتفع و دامنه‌ی کوه)، مهارت‌های تخصصی کشاورزان و نوع بوته‌های گیاه، کیفیت منحصر به فرد تنچا را تحت تاثیر قرار می دهند. کیفیت های مختلف ماچا، در زمان آسیاب شدن آن با آسیاب‌های سنگی به پودر ریز مشخص خواهند شد.
عطر و طعم
ماچا شیرین و همراه با مزه گس بسیار جزئی می باشد. طعم شیرین ماچا به دلیل آمینو اسیدهای التیناین و فیبرهای موجود در ماچا می باشد. برخلاف ماچا، چای های سبز متداول خالی از آمینو اسیدهای فعال بوده و طعم بسیار تلخی دارند.
رنگ
رنگ ماچا سبز زمردی است در حالی که دیگر چای های سبز معمول اغلب زرد – قهوه‌ای هستند. این امر به این دلیل است که ماچای با کیفیت با استفاده از چرخ‌های آسیاب کننده‌ی گرانیتی با چرخش آهسته به پودر ریز آسیاب می شود. در این نوع آسیاب اصطکاک به حداقل رسیده و برگ های ماچا در فرآیند آسیاب کردن نمی سوزند و کلروفیل آنها باقی می ماند. در حالی که چای های سبز معمول فشار هوا خرد می شوند. در این فرآیند به دلیل اصطکاک بالا برگ های چای سوخته و به رنگ زرد-قهوه ای در می آیند.
شاخص های تغذیه‌ای
به دلیل غلظت بالای آمینو اسیدهای التیناین در ماچا، مصرف کننده آن از افزایش انرژی به مدت ۳ الی ۶ ساعت بهره مند می گردد.
چگونه یک ماچا بی نقص تهیه کنیم؟
اکثر مردم فکر می‌کنند که تهیه‌ی ماچا به روش سنتی آسان نیست. با این حال، اگر شما رازهای ساده و تکنیک‌های تهیه‌ی ماچا را بدانید، می توانید ماچای بی نقصی تهیه کنید. تهیه و هم زدن ماچا به منظور کف کردن آن روی سطح، می‌تواند در هنگام سرو ماچا برای خود یک سرگرمی و تجربه‌ی فوق‌العاده و هنگام سرو آن برای مهمانان خود یک هنر دیدنی باشد.
روش اصلی برای تهیه‌ی یک کاسه ماچا در اینجا آورده شده است. شما ممکن است در ابتدای تهیه‌ی یک کف خامه‌ای خوب، نیاز به تلاش مضاعف داشته باشید، اما زمانی که سررشته ی کار را به دست گرفتید، لذت مضاعف آرامش به همراه نوشیدن یک فنجان ماچای سالم و غنی از آنتی اکسیدان نصیب شما خواهد شد:
- حدود نصف تا یک قاشق چای خوری پودر ماچا را در یک فنجان مناسب بریزید.
- ۶۰ الی ۹۰ میلی لیتر آب از قبل جوشیده به کاسه (دمای مناسب ۸۰ درجه سانتی گراد) اضافه کنید. آب جوش ممکن است خیلی برای ماچا مناسب نباشد زیرا بهترین عطر و طعم و شیرینی ملایم طبیعی را ایجاد نمی‌کند.
- مخلوط را پیوسته به شکل M یا W هم بزنید. می توان با حرکت آرام بالا و پایین نیز این عمل را انجام داد. هم زدن باعث اختلاط اکسیژن در مایع و تشکیل کف می گردد. می توان با ضربه های آرام به سطح مایع حباب های تشکیل شده را به آرامی حذف نمود. (اختیاری) برای حذف حباب‌های هوا، به سادگی همزن را کمی بلند کرده و چند بار به آرامی به سطح کف ضربه بزنید تا حباب‌های هوا به طور کامل ناپدید شوند. استفاده از آب تصفیه شده برای ماچا بهتر است.
- بسته به سلیقه شخصی، برای تنظیم طعم دلخواه خود آب بیشتری اضافه کنید.
به یاد داشته باشید که آب بیشتر را تنها بعد از هم زدن اضافه کنید.
چگونه تازگی ماچا را حفظ کنیم
- نگه داشتن در یخچال
- دور نگه‌داشتن از هر گونه رطوبت و تماس مستقیم با نور
- دور نگه‌داشتن از هر گونه ماده با بوی قوی